У статті розкриваються суспільно-політичні погляди українського гетьмана І. Мазепи і російського імператора Петра І на державно-правову систему управління, теорію і практику сюзеренства-васалітету та конфлікт між європоцентризмом і євро-азійствому концептуальному баченні цих державних діячів політичного поступу Гетьманщини та Російської імперії
The article reveals the socio-political views of the Ukrainian hetman I. Mazepa and the Russian emperor Peter I on the state-legal system of governance, the theory and practice of the suzerainty-vassalage, and the conflict between Eurocentrism and Euro-Asianism for the conceptual vision of these statesmen of the political progress of the Hetmanate and the Russian Empire